GDU-da Müəllimlər üçün Təlim: “Rus Dilində Feillərin İstifadəsinin Xüsusiyyətləri”
📅 Tarix: 13 may 2025-ci il
🕛 Saat: 12:00
📍 Yer: Gəncə Dövlət Universiteti, Xarici dillər fakültəsi, 203-cü auditoriya
👩🏫 Təlimçi: Qafarova Gülnar Əbülfəz qızı
13 may 2025-ci il tarixində Gəncə Dövlət Universitetində Xarici dillər fakültəsinin təşəbbüsü ilə rus dili müəllimləri üçün metodiki təlim təşkil olunmuşdur. Təlimin əsas məqsədi rus dilinin tədrisində aktual olan feil kateqoriyalarının daha dərindən mənimsədilməsi, praktiki tətbiq yollarının göstərilməsi və müəllimlərin metodik hazırlıq səviyyəsinin yüksəldilməsi olmuşdur.
Təlimdə universitetin müxtəlif fakültələrindən rus dili fənnini tədris edən müəllimlər iştirak etmiş və interaktiv müzakirə şəklində təcrübə mübadiləsi aparılmışdır.
Təlimin əsas mövzuları
1. Hiss və duyğu felləri
Təlimin birinci bölməsi rus dilində hiss və emosiyaları ifadə edən fellərə həsr olunmuşdur. Təlimçi bu fellərin semantik qruplar üzrə təsnifatını təqdim etmişdir:
- Müsbət emosiyalar: sevinc, heyranlıq (радоваться, восхищаться)
- Mənfi emosiyalar: qorxu, qəzəb, nifrət (бояться, злиться, ненавидеть)
- Sosial münasibət felləri: hörmət, sevgi, paxıllıq (уважать, любить, завидовать)
Bu fellərin qrammatik xüsusiyyətləri, cümlədə işlənməsi və üslubi çalarları geniş şəkildə müzakirə olunmuşdur.
2. Hərəkət felləri və onların təsnifatı
İkinci hissədə hərəkəti ifadə edən fellərin növləri izah edilmişdir:
- Biristiqamətli və çoxistiqamətli fellərin fərqləri
- Fellərin ön şəkilçilərlə formalaşması və semantik dəyişikliklər
- Hərəkətin davamlılığı və istiqamətinə görə feil seçiminin düzgünlüyü
Müəllimlərə praktiki nümunələr əsasında feil seçiminin kontekstdə necə dəyişdiyi göstərilmişdir.
3. Feillərin danışıq və bədii üslubda istifadəsi
Təlimin növbəti mərhələsində feilərin üslubi dəyəri – yəni danışıq dilində və bədii nitqdə istifadəsi müqayisəli şəkildə təqdim olunmuşdur:
- Danışıq üslubunda: sadə, şablon ifadələr, jarqon və sleng (məsələn: “gedib”, “nə bilim”, “hə, bildim”)
- Bədii üslubda: obrazlı, emosional yüklü fellər, metaforalarla zəngin cümlələr (məsələn: “gün batırdı”, “tənha sükut çökdü”, “kölgə süründü”)
Bu hissədə müəllimlər arasında fəal fikir mübadiləsi və situasiya nümunələri ilə təhlil işi aparılmışdır.
Təlimin formatı və metodikası
Təlim interaktiv formada keçirilmiş, slayd təqdimatları, müqayisəli cədvəllər, müzakirə sualları və situasiya analizləri ilə müşayiət olunmuşdur. Müəllimlər qruplar və cütlüklərlə işləyərək:
- Cümlələrdə feil analizləri aparmış,
- Qrammatik nümunələri müzakirə etmiş,
- Müəllim təcrübələrini bir-biri ilə bölüşmüşlər.
Nəticə və əhəmiyyəti
Təlimin sonunda iştirakçılar təlimçiyə təşəkkürlərini bildirərək bu tip təlimlərin tez-tez keçirilməsinin vacibliyini vurğulamışlar. Təlim müəllimlərə həm metodik, həm də praktiki baxımdan yeni yanaşmalar öyrətmiş, rus dili dərslərində funksional feil istifadəsi ilə bağlı konkret tətbiq yolları təqdim etmişdir.
Bu təlim müəllimlərin peşəkar inkişafına və tədris keyfiyyətinin yüksəldilməsinə mühüm töhfə vermişdir.